Wat is de actio pauliana en voorwaarden paulianeus handelen?

Actio Pauliana

De actio pauliana lijkt ingewikkeld. Maar is het eigenlijk niet. Dit artikel is een korte uitleg van wat een faillissement is en hoe een actio pauliana of paulianeus handelen daarmee kan samenhangen. Tijdens deze uitleg komen de volgende onderwerpen aan bod:

• Curator
• Paulianeus handelen
• Voorwaarden paulianeus handelen
• Termijn
• Voorbeeld
• Bestuurdersaansprakelijkheid

Een faillissement heeft veel gevolgen. Voor u, maar ook voor uw personeel en schuldeisers. Ook is het belangrijk om te weten of u zakelijk en prive aansprakelijk bent of niet, want er zal beslag worden gelegd op uw boedel om schuldeisers te kunnen voldoen. Om dit in goede banen te leiden zal de rechter een curator aanwijzen. De curator zal handelen ten gunste van de schuldeisers en zal de failliete boedel liquideren.

In sommige gevallen is het mogelijk dat de curator besluit om bijvoorbeeld uw winkel open te houden omdat dit nog geld op kan leveren. Heeft u iets gekocht en aanbetaald bij een bedrijf dat failliet is, dan bent u aangewezen op de curator. Deze kan besluiten om de overeenkomst na te komen, te ontbinden of de curator kan besluiten dat u uw aanbetaling (gedeeltelijk) kwijt bent.

Het is niet wettelijk verplicht, maar het is aan te raden om u te laten bijstaan door een advocaat. Het is namelijk heel belangrijk om heel zorgvuldig te handelen om verdere schade te voorkomen. Het is met een advocaat zelfs nog goed mogelijk om een faillissement af te wenden. Hier bekijkt en vergelijkt u de advocaten die gespecialiseerd zijn in faillissementen en kunt u direct een afspraak maken. 

Curator

De rechter zal het faillissement uitspreken. Of u dit nu zelf heeft aangevraagd omdat u inzag dat de zaken minder gingen of dat uw schuldeisers het hebben aangevraagd omdat u niet meer aan uw betalingsverplichtingen kon voldoen, er gaat nog veel aan dat moment vooraf.

Het komt vaak voor dat de schuldeiser zijn faillissementsaanvraag intrekt voordat u failliet wordt verklaard. Een dergelijke aanvraag wordt namelijk meer dan eens gedaan om u tot betaling te laten overgaan of om een betalingsregeling met u te treffen. Probeer dan ook altijd in gesprek te komen met de schuldeisers. Eventueel met ondersteunend advies van uw advocaat. Niet om te procederen, gewoon om een faillissement te voorkomen en met een gezond bedrijf verder te kunnen gaan.

Mocht uw bedrijf toch echt failliet worden verklaard, dan geraakt het in faillissement. Uiteindelijk zal uw bedrijf worden opgenomen in het insolventieregister. En zoals gezegd, wordt er door de rechter een curator aangewezen. U kan dan niet meer zelf over uw boedel beschikken. De beslissing van de rechter om u failliet te verklaren is namelijk uitvoerbaar bij voorraad. Dit geldt vanaf 0.00 uur op de dag dat het faillissement wordt uitgesproken. Het faillissement gaat dus direct in en blijft ook voortduren als er rechtsmiddelen tegen worden uitgeoefend. Als u in beroep gaat tegen een dergelijke uitspraak bijvoorbeeld.

Als uw zaak voor de rechter komt zijn er drie mogelijkheden. Uw bedrijf wordt failliet verklaard en u krijgt een curator toegewezen. Kan je aantonen dat u wel aan uw betalingsverplichting kan voldoen, dan kan de rechter de faillissementsaanvraag afkeuren. Ook kan een saneringsplan worden opgelegd als het bedrijf een natuurlijk persoon is.

Wat is paulianeus handelen?

Van paulianeus handelen is sprake als de failliet wist of behoorde te weten dat schuldeisers daardoor benadeeld zouden worden.

Ziet u uw faillissement aankomen, dan zou u kunnen besluiten om al uw bezittingen voor een laag bedrag te verkopen voordat het faillissement een feit is, zodat dit niet meer kan worden gedaan door de curator om schuldeisers terug te betalen.

Dergelijke handelingen zijn strafbaar en kunnen dan ook worden teruggedraaid. Verkoopt u een auto, bijvoorbeeld aan een bekende, om er na faillissement toch nog gebruik van te kunnen maken, dan zal deze verkoop worden teruggedraaid als de prijs niet redelijk is geweest en ten nadelen is van de boedel en dus de schuldeisers.

Wat zijn de voorwaarden voor actio pauliana?

Heb je schulden en verricht je bijvoorbeeld een van bovenstaande handelingen? Dan kan je onder bepaalde voorwaarden strafbaar worden gesteld.

Welke termijn geldt bij actio pauliana?

De termijn die geldt bij de actio pauliana is één jaar. Als iemand een jaar voor het faillissement zaken verkoopt voor een veel te lage prijs, dan kan de curator een beroep doen op de actio pauliana. De actio pauliana staat in het Burgerlijk Wetboek en het wetsartikel waarin de actio pauliana staat is artikel 3:45 BW.

Wat is de rol van de curator bij een actio pauliana?

Voorbeeld

Het klinkt gek, maar het komt voor dat bedrijven bijvoorbeeld dure machines vervangen voor goedkopere apparaten vlak voor het faillissement. Zo is een verhaal bekend van een weverij waar dure professionele machines stonden van tienduizenden euro's, maar waar bij uiteindelijke controle door de curator enkel eenvoudig naaimachines van enkele tientjes werden aangetroffen. Het is dan moeilijk te bewijzen, maar toch was dit een paulianeuze handeling.

Bestuurdersaansprakelijkheid

Als blijkt dat de failliet schuldeisers heeft benadeeld, dan kan dit mogelijk leiden tot bestuurdersaansprakelijkheid. Er kan dan een vordering tot schadevergoeding worden ingesteld vanwege de onrechtmatige daad. Zijnde de paulianeuze handeling.