Kun je iemand onterven?

Onterven

Vroeger was onterven geen onderwerp om over te praten. Tegenwoordig komt het toch steeds vaker voor dat bijvoorbeeld een kind wordt onterfd. Kan je onterven? En hoe zit het dan met de legitieme portie voor kinderen? Lees in dit artikel alles over onterven.

Geschreven door Elise de Graaf

Kan je een kind onterven?

Je kan een kind onterven, maar het kind heeft altijd recht op de legitieme portie. Helemaal onterven kan dus niet. Een kind heeft altijd recht op de helft van zijn bij wet geregelde erfdeel. Het onterfde kind kan zijn deel pas opeisen wanneer de langstlevende is overleden.

Wat als je enig kind bent?

Als je als enig kind onterfd bent, ben je geen erfgenaam meer. Er blijft altijd het recht bestaan op de legitieme portie. Als enig kind heb je dus recht op een deel van de erfenis. Er bestaat geen recht op spullen, wel op de waarde. Je hebt als enig erfgenaam recht op de helft van de helft wat je normaal zou krijgen.

Wat is een legitieme portie?

Een legitieme portie is een deel van het vermogen waar een kind recht op heeft. Is het kind onterfd, dan kan het kind alsnog aanspraak maken. Een legitieme portie is de helft van wat het kind zonder testament zou krijgen.

Hoe doe je beroep op je legitieme portie?

Als eerste moet je rekening houden met de termijnen. Het recht vervalt vijf jaar na het overlijden van de erflater. Binnen deze vijf jaar kan je een beroep doen bij de overige erfgenamen. Beroep stel je in doormiddel van het verklaren dat je gebruik wilt maken van het recht op jouw legitieme portie.

Kan je een adoptiekind onterven?

Voor een adoptiekind gelden dezelfde regels als voor een kind uit de bloedlijn. Net als een kind uit de bloedlijn, heeft een adoptiekind ook recht op zijn legitieme portie. Je kan een adoptiekind dus niet helemaal onterven.

Kan je een echtgenoot onterven?

In tegenstelling tot een kind, heeft een echtgenoot geen recht op een legitieme portie. Onterf je de echtgenoot, dan krijgt de echtgenoot echt helemaal niets. Een echtgenoot heeft wel andere rechten. Zo mogen bij noodzaak, de echtelijke woning en/of meubels zes maanden worden gebruikt na overlijden.

Kan je een broer of zus onterven?

Broers en zussen zijn jouw erfgenamen wanneer je komt te overlijden zonder kinderen en zonder partner. Wanneer je jouw broer of zus wilt onterven, is het gewoon belangrijk dat je een testament hebt opgemaakt. De enige manier om iemand te onterven kan via een testament. Bij broers of zussen is er geen sprake van een legitieme portie.

Kan je jouw ouders onterven?

Net als bij je broer en zus, kan je komen te overlijden zonder kinderen en zonder partner. In dat geval zijn jouw broers en zussen en jouw ouders jouw erfgenamen. Wil je niet dat jouw ouders erfgenamen worden? Dan kan je ze via een testament onterven. Onterven is alleen mogelijk via een testament.

Kan je jezelf onterven?

Je kan jezelf onterven door afstand te doen van de erfenis. Dit doe je door de erfenis te verwerpen. Verwerpen van de erfenis houdt in dat je geen rechten en plichten meer hebt omtrent de erfenis. Je kan het verwerpen niet meer ongedaan maken en je krijgt niets uit de erfenis. Verwerpen kan je doen omdat bijvoorbeeld de erflater veel schulden had. Jij wilt natuurlijk niet aansprakelijk zijn voor de schulden. Ook komt het voor dat iemand zichzelf onterfd omdat hij of zij niets te maken wil hebben met de erflater en er dus ook geen erfenis van wil ontvangen.

Hoe zit het met wilsonbekwaamheid?

Wilsonbekwaamheid is iets wat vaak voor komt. Je wilt bijvoorbeeld je partner onterven omdat deze dement is of wordt. Je partner zit in een verzorgingstehuis. Wanneer de erfenis naar jouw partner gaat in de verzorgingstehuis, is dit meestal niet gewenst voor de eigen bijdrage van de AWBZ. Het is verstandig om je goed te laten informeren in zo’n situatie. Het is en blijft een lastige situatie, maar onterven is het verstandigste om te doen.

Wat zijn de gevolgen na het onterven?

Er zitten natuurlijk gevolgen aan het onterven van erfgenamen. Vaak komt dit als schok en wordt het ervaren als een zware  straf. Ook kunnen er conflicten ontstaan bij de overige erfgenamen. Zij erven natuurlijk een goed of een geldbedrag en dat kan confrontatie laten ontstaan. Onterven gebeurt niet zomaar van de één op andere dag, vaak is er al wat aan vooraf gegaan. Het kind is bijvoorbeeld crimineel of een drugsverslaafde. Misschien is er al jaren geen contact meer. Toch is het belangrijk om goed na te denken over onterven. Er zijn vaak andere oplossingen zoals een fonds oprichten. Dan krijgt de erfgenaam aan een periodieke uitkeringen uit dit fonds. Het is ook mogelijk om een bewindvoerder aan te stellen. Dit gebeurt bijvoorbeeld wanneer een kind niet om kan gaan met geld.

Kun je onterven aanvechten?

Als je onterfd bent als kind, kan je dit niet aanvechten. Heeft erflater zijn keuze vastgesteld, dan staat het vast. Je kan als kind wel aanspraak maken op jouw legitieme portie. Deze legitieme portie is bij de wet geregeld en daar heb je dus altijd recht op. Je kan niet onterfd worden van jouw legitieme portie.  

Het is een ander verhaal wanneer de erflater in een betwiste mentale toestand verbleef en in die periode het testament wijzigde. In zo’n geval is het verstandig om contact op te nemen met één van onze erfrecht advocaten.