Wat kan je doen als je bent ontslagen?

Ontslagen! Wat nu?

U bent ontslagen. Wat nu? Ontslag krijgen is een vervelend moment, maar het is belangrijk om niet bij de pakken neer te gaan zitten. Sterker nog, het is erg belangrijk dat u een en ander goed regelt. U moet namelijk al binnen een week na de eerste dag dat u werkloos wordt via de website “mijn UWV” van het UWV aangeven dat u werkloos wordt of bent geworden. Doet u dit niet, dan wordt u gekort op uw uitkering.

En als u een bonus, maandsalaris of gouden handdruk heeft meegekregen terwijl uw contract niet wordt verlengd kan dit gevolgen hebben voor uw uitkering. Geeft u dergelijke informatie of bijverdiensten niet of niet tijdig door, dan kunnen de boetes oplopen tot 100 procent van het oorspronkelijke bedrag. Dit kan al snel oplopen tot duizenden euro’s, ook bij een modaal salaris. Ook daarom dit artikel: "Ontslagen! Wat nu?".

Een ontslag kunt u sowieso aanvechten. Dit kan belangrijk zijn om te voorkomen dat het UWV van mening is dat u verwijtbaar werkloos bent. Er zijn verschillende mogelijkheden om uw ontslag aan te vechten.

Wij zullen in dit stuk de volgende onderwerpen voor u beantwoorden:

• Wettelijke opzegtermijn
• Ontslag nemen
• Vaststellingsovereenkomst
• Ontslagen worden en aanvechten
• Ontslagvergoeding
• Uitkering aanvragen

Wettelijke opzegtermijn

Als een werkgever u wil ontslaan, dan zal hij daarvoor een opzegtermijn moeten hanteren. Deze termijnen zijn wettelijk vastgelegd, maar kunnen ook in uw cao of arbeidscontract staan. Houdt de werkgever zich niet aan deze termijn, dan kunt u schadevergoeding eisen. De wettelijke opzegtermijnen zijn:

Hiervan kan alleen per cao van worden afgeweken, niet via uw arbeidsovereenkomst. Verlenging van de opzegtermijn mag zowel per cao als uw arbeidsovereenkomst. Deze mag dan niet langer zijn dan zes maanden. Opmerking die hierbij moet worden gemaakt is dat een tijdelijke arbeidsovereenkomst niet door u of uw werkgever kan worden opgezegd, maar dat u wel tijdens uw proeftijd zonder opgave van reden kan worden ontslagen.

Ontslag op staande voet

Ontslag Op Staande Voet kent geen opzegtermijn en gaat per direct in. Ontslag Op Staande Voet aanvechten kan als het ontslag niet voldoet aan drie vereisten:

1. Er is sprake van een dringende reden;
2. Reden is werknemer medegedeeld bij ontslag;
3. Het ontslag heeft onverwijld plaatsgevonden.

Als u het niet eens bent met uw Ontslag Op staande Voet kunt u dit aanvechten met een kort geding. U kunt dan (achterstallig) loon vorderen. Vaker schikken partijen echter voordat de zaak uiteindelijk voor de rechter komt. Mocht het kort geding geen soelaas bieden, dan kunt u een bodemprocedure starten. Hierbij krijgt de rechter meer tijd om onderzoek te doen. De ervaring leert echter dat partijen over het algemeen de beslissing die uit het kort geding komt accepteren.

Ontslag nemen

Gooi geen oude schoenen weg voor u nieuwe heeft. Dit gezegde gaat in veel gevallen ook op binnen het arbeidsrecht. Als u ontslag neemt, dan moet u rekening houden met een opzegtermijn van een maand tenzij de cao of arbeidsovereenkomst iets anders zeggen. Dit geldt ongeacht hoe lang u in dienst bent geweest. Maar u moet er ook rekening mee houden dat u geen WW-uitkering krijgt omdat u verwijtbaar werkloos wordt. U verliest uw recht op uitkering niet indien u met uw partner naar een andere woonplaats verhuist of wanneer u ontslag neemt vanwege gezondheidsredenen. In alle andere gevallen zal ontslag nemen negatieve consequenties hebben voor uw recht op een uitkering. Met andere woorden, als u verwijtbaar werkloos bent, dan heeft u geen werk meer en geen uitkering.

Vaststellingsovereenkomst

Het kan ook zo zijn dat de werkgever u een vaststellingsovereenkomst voorlegt. In dit geval wordt de vaststellingsovereenkomst door u en uw werkgever ondertekend en u behoudt het recht op een uitkering. Hierbij is het wel noodzakelijk om een jurist in te schakelen voor juridische bijstand. Bij verkeerde formulering kan het zijn dat heel andere zaken worden overeengekomen dan u voor ogen heeft.

Ontslagen worden en aanvechten

Terug naar de kern van dit onderwerp. U wilt uw ontslag aanvechten. U kunt dan bezwaar maken via het UWV of de kantonrechter. Als uw werkgever toestemming heeft gevraagd aan het UWV om u te ontslaan, dan wordt deze aanvraag door het UWV getoetst. Een dergelijk ontslag is aan te vechten bij de kantonrechter.

Heeft u bedrijfsregels geschonden? En is uw arbeidsovereenkomst ontbonden? Dan is aanvechten van uw ontslag mogelijk, maar is de kans op succes kleiner. Tevens loopt u het risico dat u geen recht heeft op een WW-uitkering. Een purser van KLM overkwam dit. De purser was tot twee jaar geleden ruim dertig jaar in dienst en had een senior functie. Bij KLM is het beleid dat cabinepersoneel geen alcohol mag nuttigen vanaf tien uur voor de werkzaamheden voor een vlucht beginnen. De senior-purser had een glas alcoholhoudende drank gedronken binnen die termijn en een collega had hiervan melding gemaakt bij de captain van de betreffende vlucht. De arbeidsovereenkomst werd opgezegd. Tevens blijkt nu dat de purser geen recht had op een WW-uitkering omdat zij verwijtbaar werkloos was geworden.

Niet alleen de werkgever, maar ook de werknemer kan de kantonrechter vragen de arbeidsovereenkomst te ontbinden vanwege gewichtige redenen. Dit blijkt uit artikel 7:685 BW. Het kan als het slecht gaat met het bedrijf, ofwel vanwege bedrijfseconomische redenen. Bijvoorbeeld vanwege de crisis. Bent u vaak ziek, dan kan de werkgever via de kantonrechter uw ontslag aanvragen, net als bij langdurige arbeidsongeschiktheid. Ook al geldt een ontslagverbod tijdens ziekte.

Tot slot. Een tijdelijk arbeidscontract dat niet wordt verlengd, kunt u niet aanvechten. U bent namelijk een overeenkomst aangegaan voor een bepaalde periode of voor een bepaald project. Als dit ten einde is, is de arbeidsovereenkomst ten einde.

Ontslagvergoeding

De gouden handdruk. Tegenwoordig ook wel bekend als de kantonrechtersformule. Deze vergoeding kan worden toegekend als uw arbeidsovereenkomst wordt ontbonden.

Deze formule is de volgende: A x B x C A = aantal gewogen dienstjaren B = beloning C = correctiefactor

De gewogen dienstjaren zijn door de wet vastgesteld en ligt op factor twee per dienstjaar boven de 55 jaar en loopt terug via 1,5 jaar voor dienstjaren tussen 45 en 55 jaar, factor 1 voor dienstjaren tussen 35 en 45 jaar en factor 0,5 voor dienstjaren tot 35 jaar. De beloning is het bruto maandsalaris. De correctiefactor geeft aan wie verwijtbaar is, u of uw werkgever. Treft de werkgever geen verwijtbaarheid, dan is deze factor lager dan één en zal uw ontslagvergoeding ook lager zijn of zelfs op nul uitkomen.

Is de correctiefactor hoger dan 1, dan mag u aannemen dat de kantonrechter heeft geoordeeld dat u werkloos bent welke te wijten is aan de werkgever. Zelden tot nooit wordt een correctiefactor van twee of hoger toegekend.

Is de factor 1, dan wordt dit neutraal genoemd en pakt de ontslagvergoeding niet hoger of lager uit voor werkgever of werknemer. Een ontslagvergoeding zal over het algemeen de WW-uitkering niet in de weg staan. Maar hierbij moet u heel goed opletten. Krijgt u zonder tussenkomst van de kantonrechter aangeboden dat u een maandsalaris krijgt, houdt er dan rekening mee dat dit kan worden aangemerkt als loon, waardoor u pas een maand later recht heeft op een uitkering.

Stel, u werkt op basis van een payrollconstructie al bijna een jaar voor uw werkgever. Uw manager besluit om uw arbeidsovereenkomst per direct op te zeggen, maar biedt u vanwege uw goede prestaties, inzet en het feit dat u van de een op andere dag zonder werk komt te zitten aan een extra maandsalaris mee te geven. Een soort van gouden handdruk dus.

Dit lijkt vreemd bij een payrollconstructie waar de vrijheid van de werkgever om u te ontslaan hoog in het vaandel staat, maar het gebeurt in praktijk vaak.

U geeft keurig aan bij het UWV dat u vanaf morgen werkloos bent en krijgt een uitkering toegekend. Achteraf blijkt dat het UWV de gouden handdruk toch als loon heeft aangemerkt en legt u een boete op van 100 procent. Bij een bruto maandsalaris van 2500 euro is het totaal wat u moet terugbetalen aan te veel ontvangen uitkering en boete ongeveer 3300 euro. Dit moet u binnen 12 maanden terugbetalen. Let wel, in een periode dat u zonder werk zit. Gelukkig is dit aan te vechten waardoor de boete voor een groot deel kan worden kwijtgescholden. Maar dit is geen zekerheid. Mocht u zo een aanslag krijgen, laat u dan adviseren door een advocaat of jurist. Dit vergroot de kans dat de boete wordt verlaagd of op nul wordt gesteld.