Wat is vrijheid van meningsuiting?
Vrijheid van meningsuiting
Inwoners van Nederland hebben recht op vrijheid van meningsuiting. Dit is netjes geregeld in de Grondwet. De Grondwet is het oudste wetboek van Nederland. In 1798 kwam de eerste Grondwet uit, natuurlijk werd hij in de loop der jaren veranderd of aangepast en werd hij pas in 1848 ingevoerd. Toch zijn er beperkingen in de vrijheid van meningsuiting, zo zijn smaad en belediging in bepaalde gevallen strafbaar.
Geschreven door Elise de Graaf
Wat staat er in de Grondwet over vrijheid van meningsuiting?
De Grondwet zegt letterlijk het volgende over vrijheid van meningsuiting:
“1. Niemand heeft voorafgaand verlof nodig om door de drukpers gedachten of gevoelens te openbaren, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet.
- De wet stelt regels omtrent radio en televisie. Er is geen voorafgaand toezicht op de inhoud van een radio- of televisie-uitzending.
- Voor het openbaren van gedachten of gevoelens door andere dan in de voorgaande leden genoemde middelen heeft niemand voorafgaand verlof nodig wegens de inhoud daarvan, behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de wet. De wet kan het geven van vertoningen toegankelijk voor personen jonger dan zestien jaar regelen ter bescherming van de goede zeden.
- De voorgaande leden zijn niet van toepassing op het maken van handelsreclame.”
Quote vrijheid van meningsuiting
Er zijn diverse quotes over vrijheid van meningsuiting. Zo was er een Duitse Filosoof, A. Schopenhauer, die een hele mooie quote had: “Vele mensen beroepen zich op de vrijheid van meningsuiting als compensatie voor de vrijheid van denken, waar ze weinig gebruik van maken.” -1788 tot 1860 -.
Het ontstaan van vrijheid van meningsuiting
Tijdens de 18e eeuw eiste Britse radicalen, revolutionaire Amerikanen en Franse filosofen recht op vrijheid van meningsuiting. Zij vonden dat er geen vooruitgang was zonder vrijheid van spreken. Tijdens de 19e eeuw kwam het recht naar de westerse culturen. In Nederland kwam het recht van vrijheid van meningsuiting in 1848 toen de Grondwet werd ingevoerd. Er zijn veel meningsverschillen geweest over de definitie van vrijheid van meningsuiting. Zo werd pas in de jaren ’60 besloten dat de betekenis van de vrijheid van meningsuiting moet zijn dat echt alles gezegd kan en mag worden.
Het invoeren van de wet vrijheid van meningsuiting
In 1848 werd de Grondwet ingevoerd. In de Grondwet wordt ook vrijheid van meningsuiting behandeld. Deze wet staat geregeld in artikel 7 van de Grondwet. Deze wet ging dus in vanaf het moment dat de Grondwet werd ingevoerd, in 1848. Er zijn echter wel beperkingen zoals de Auteurswet en het Wetboek van Strafvordering.
Waarom is deze wet zo belangrijk?
Als eerste zijn wij een democratisch land. Voorwaarden voor een democratische samenleving zijn het recht om in vrijheid een mening te kunnen uitspreken en om deze in vrijheid te kunnen uitten. Ook heeft iedereen het recht om zich daarom te kunnen bemoeien in politieke discussies. De overheid van Nederland mag geen censuur uitoefenen.
Democratie
Zoals we in het vorige sub bespraken, is Nederland een democratisch land, maar wat houdt dat nou in? Democratie is een bestuursvorm en houdt in dat de bevolking instemming heeft. Denk aan stemrecht en verkiezingen. Wanneer je 18 jaar of ouder bent, krijg je stemrecht in Nederland. Je kunt je verdiepen in welke partij het beste bij jou past en daar stem je op. Bij verkiezingen kan je stemmen op een verkiesbaar gestelde.
Waar ligt de grens?
Blijkbaar is de grens een moeilijk onderwerp. Er was bijvoorbeeld een rechtszaak gaande vanwege de uitspraak die Geert Wilders maakte: “Meer Of Minder Marokkanen”. Kan je dit als politicus zeggen of gaat dat nou weer net te ver? Het OM verzameld allemaal bewijzen en feiten om tot een uitspraak te komen. Over het algemeen ligt de grens van vrijheid van meningsuiting bij smaad en laster. Smaad betekent eigenlijk het opzettelijk kleineren of vernederen van iemand. Laster houdt in dat iemands naam opzettelijk wordt aangetast.
Vrijheid van meningsuiting geschonden
Wanneer de vrijheid van meningsuiting wordt geschonden, kan diegene worden aangeklaagd. Er wordt dan een procedure gestart bij de rechtbank. Gedaagde kan een boete of een gevangenisstraf verwachten.
Tijdens de jaren ’30 zijn er veel mensen veroordeeld door hun meningen over Hitler. Een schrijver kreeg een boete omdat hij Hitler hysterisch had genoemd. Een student uit Amsterdam kreeg een gevangenisstraf omdat hij protest voerde tegen de Vietnamoorlog. Er werden meningen uitgelaten over de Amerikaanse president Lydon B. Johnson.
Vrijheid van meningsuiting politici
Zoals eerder beschreven in dit artikel, is momenteel Geert Wilders een mooi voorbeeld. De strafeis van het OM bedroeg een geldboete van €5.000, -. Geert Wilders was van mening dat het recht op vrijheid van meningsuiting langzamerhand verdwijnt en Nederland een land met dictatuur wordt.
Heeft hij gelijk?
In de Grondwet staat geschreven dat men recht heeft op vrijheid van meningsuiting, maar er zijn echter wel een paar beperkingen. Men mag niemand kwetsen, beledigen of discrimineren met zijn uitgesproken mening.
Vrijheid van meningsuiting Europese regeling
In Europa heeft iedereen recht op vrijheid van meningsuiting, behalve Wit-Rusland. Ook moet er kennis genomen worden van meningen van anderen. Dit is geregeld in Universele Verklaring van de Rechten van de Mens.
Andere landen
Niet in elk land is vrijheid van meningsuiting een recht. Neem Turkije als voorbeeld. Sinds Erdogan aan de macht is, wordt het recht op vrijheid van meningsuiting erg beperkt. Een journalist, Hrant Dink, moest 6 maanden de cel in vanwege een artikel over de massamoorden op Armeniërs. Koerdistan is ook een dergelijk verhaal. Leyla Zana die vocht voor de rechten van Koerdistan werd voor haar protesten en acties vervolgd. Zo zijn er nog veel meer landen die geen recht hebben op vrijheid van meningsuiting..
Vrijheid van meningsuiting op het werk
Vrijheid van meningsuiting op het werk is eigenlijk hetzelfde als in de hele maatschappij, maar werknemers en werkgevers moeten wel letten op het beginsel van goed werknemer- en werkgeverschap. Bij overtreding hiervan kan het rechtsmaatregelen tot gevolg hebben. Beperkingen zijn bijvoorbeeld: belediging, bedreiging, discriminatie, smaad, laster en seksuele intimidatie. Bij uitingen moeten zij dus vanzelfsprekend rekening houden met dit beginsel. In de meeste gevallen wordt gekeken naar de omstandigheden van het geval wanneer deze overtreden worden.
Vrijheid van meningsuiting op social media
Als werknemer moet je oppassen wat je op social media over je werk plaats. Of de werknemer meldt zich ziek en de werkgever ziet een afbeelding van de werknemer op het strand. Dit kan leiden tot ontslag omdat het in principe werkweigering is. Verder kunnen ze niet veel doen aan een statusbericht waarin werknemer zijn mening en gevoelens deelt.
Vrijheid van meningsuiting religie
De vrijheid van meningsuiting en de vrijheid van godsdienst zijn beide vastgelegd in de Grondwet. In de praktijk botsen deze wetten nog weleens.
Vrijheid van meningsuiting terrorisme
Terrorisme is een belangrijke rol gaan spelen in de samenleving van nu. Politieke partijen willen hoofddoekjes verbieden omdat zij een aanstoot kunnen zijn voor terrorisme. Dit botst natuurlijk ook weer met de vrijheid van Godsdienst. Charlie Hebdo botste ook met de vrijheid van Godsdienst. Charlie Hebdo was een cartoonist in Parijs die spottende tekeningen maakte van het geloof.
Wetgeving en praktijk zullen misschien wel altijd blijven botsen.